Afval scheiden: wat hoort waar?

In Nederland gooien we per persoon jaarlijks bijna 500 kilo afval weg. Meer dan de helft, bijna 60%, leveren we gescheiden in. Daarmee doen we het al een stuk beter dan het gemiddelde in Europa. Toch komt er nog zo’n 170 kilo bij het restafval terecht. En dat getal moet flink omlaag: de Nederlandse overheid wil namelijk in 2025 naar maximaal 30 kilo restafval per persoon per jaar.

Waarom moeten we afval gescheiden inleveren?

Gescheiden afval kan opnieuw gebruikt worden om als grondstof te dienen voor nieuwe materialen. Van oud papier kan bijvoorbeeld toiletpapier gemaakt worden, oud plastic wordt verwerkt tot nieuwe verpakkingen en gft-afval levert biogas op. Maar afval gescheiden inleveren, heeft nog meer voordelen:

• Minder CO₂-uitstoot: Restafval moet worden verbrand. Hoe minder restafval er is, hoe minder afval er verbrand moet worden. Dit zorgt voor een lagere CO2-uitstoot.
• Besparen van nieuwe grondstoffen en energie: Er zijn minder nieuwe grondstoffen, zoals bomen, aardolie en metalen, nodig. Daarnaast kost het recyclen vaak veel minder energie dan het winnen van grondstoffen en het maken van nieuwe materialen.
• Besparen van kosten: Door afval te scheiden, zorgt u voor minder restafval waarvoor u moet betalen.

Om gescheiden afval goed te kunnen hergebruiken, is het wel van belang dat er niet teveel afval tussen zit dat daar niet hoort. Anders belandt het alsnog in de verbrandingsoven. Met andere woorden: papier bij papier, plastic bij plastic, glas bij glas. Maar soms is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Want mag een koffiefilter nu wel of niet bij het gft-afval? En de dop op een glazen pot? Moet die eraf of niet? En in welke afvalbak hoort de kattenbakvulling?

Groente- fruit- en tuinafval (gft-afval)

Een groot deel van ons afval is groente-, fruit- of tuinafval (gft). Dit afval wordt vergist. Hierbij ontstaat biogas, dat gebruikt wordt om groene elektriciteit op te wekken of groen gas te maken. Wat niet vergist kan worden, wordt gecomposteerd. In de land- en tuinbouw wordt dit compost weer gebruikt als meststof.

Wat hoort bij het gft-afval?

Op zich is het redelijk duidelijk welk afval bij het gft hoort. Uiteraard alle groente- en fruitresten (ook de schillen), maar niet de verpakkingen. Etensresten met botjes en graten. Brood, deeg, rijst en pasta. Koffie en thee, maar ook koffiepads, filters en theezakjes met label en touwtje. Het strooisel en poep van kleine knaagdieren, maar géén kattenbakvulling en vogelkooizand. Verder kunt u bloemen, planten en fijn tuinafval (alles wat u met een snoeischaar kunt doorknippen) in de gft-bak kwijt. Kauwgom, kaaskorsten, tabak, sigaretten, as, kool, haren en pluizen horen daarentegen weer bij het restafval.

Wist u dat u onbedrukt keukenpapier, waarmee u bijvoorbeeld het vet uit de koekenpan hebt opgedept, bij het gft-afval mag gooien? En ook al hoort papier hier niet thuis, af en toe een oude krant op de bodem van de gft-container kan geen kwaad.

Plastic en metalen verpakkingen en drankkarton (pmd-afval)

Bij het pmd-afval horen plastic bekers voor yoghurt, vla, ijs, kwark en slagroom. Ook het aluminium dekseltje mag hierbij. Maar haal deze er wel eerst vanaf, dan kan het makkelijker gerecycled worden. Verder mogen plastic verpakkingen om groente, fruit, pasta, rijst, brood en vlees bij het pmd-afval, maar schaaltjes van piepschuim niet. Flacons voor wasmiddelen, shampoo en zeep, knijpflessen voor sauzen en olie, kuipjes voor boter en smeerkaas en plastic tasjes wel. Net als pakken (of pakjes) voor melk, vla, yoghurt, soep, sauzen, frisdrank en vruchtensappen. Aluminiumfolie en -schaaltjes, conservenblikken, dopjes van bierflessen en metalen siroopflessen ook. Maar grote metalen voorwerpen, spuitbussen en verfblikken met en zonder inhoud niet.

Tegenwoordig mag plasticfolie met een metaallaagje, zoals chipszakken en koffiepakken, ook bij het pmd-afval. Tuinmeubelen, speelgoed, snijplanken en ander hard plastic - dat geen verpakking is - niet. Dit moet u bij de milieustraat inleveren. U hoeft verpakkingen niet schoon te spoelen, maar ze moeten wel leeg zijn. Vouw de drinkpakken plat. Dat scheelt een hoop ruimte in de afvalbak of zak. Doppen en deksels mogelijk blijven zitten. Let op: op plastic drinkflesjes en blikjes zit 15 cent statiegeld. Gooi deze dus niet weg, maar lever ze bij de supermarkt in!

Wat gebeurt er met het ingezamelde pmd-afval?

Plastic, metalen verpakkingen en drankkartons worden gezamenlijk ingezameld, maar gescheiden verwerkt. Zo wordt het plastic ontdaan van vervuiling en vervolgens gescheiden in verschillende plasticsoorten. Deze soorten worden versnipperd, gewassen en tot korrels (granulaat) vermalen. Van deze korrels kunnen nieuwe producten gemaakt worden, zoals verpakkingen, flessen, speelgoed, kratten, jerrycans en bermpaaltjes.

Het grootste gedeelte van de metalen verpakkingen is gemaakt van staal en een klein deel van aluminium. Deze materialen kunnen eindeloos gerecycled worden. Voordat het omgesmolten wordt, moeten eerst de etiketten en folies verwijderd worden. Daarna wordt het gebruikt voor de productie van uiteenlopende materialen, van nieuwe metalen verpakkingen tot fietsen en autovelgen.

De verschillende materialen van drinkpakken (papier, folie en aluminium) worden van elkaar gescheiden. Deze drie nieuwe grondstoffen kunnen vervolgens weer worden gebruikt om nieuwe spullen te maken. Bijvoorbeeld krantenpapier, pannen, PET-flessen, fleece kleding en dashboards voor in de auto.
​

Welk glas mag waar?

Ook glas kan oneindig vaak en voor 100% gerecycled worden, zonder kwaliteitsverlies. Maar welk glas mag nu in de glasbak? Dat zijn alle glazen potten en flessen waarin drank, eten, babyvoeding, cosmetica, parfum of medicijnen heeft gezeten. Dit wordt ook wel verpakkingsglas genoemd. Goed om te weten: lege glazen en potten mogen met deksel in de glasbak. Deze worden er later tussenuit gehaald. Omspoelen of afwassen van de potten is niet nodig. Staan er meerdere glasbakken voor verschillende kleuren glas? Maak daar dan ook gebruik van, dan kan het glas beter gerecycled worden.

Wat mag niet in de glasbak?

Vuurvast glas, kristal en vensterglas hebben een andere smelttemperatuur dan verpakkingsglas en moeten daarom bij het restafval worden weggegooid. Net als drinkglazen, vazen en bijvoorbeeld glazen schalen. Spaarlampen, ledlampen en tl-buizen horen in de inzamelbak voor lampen. Vlakglas, zoals spiegels en glas van fotolijsten, kunt u bij de milieustraat inleveren.

Hoe wordt glas gerecycled?

Eerst worden handmatig de grootste stukken vervuiling verwijderd. Met magneten worden vervolgens de doppen en deksels uit het glas gehaald. De resterende vervuiling, zoals porselein, kurken en etiketten, wordt met behulp van een machine verwijderd. De scherven worden zo’n 8 weken opgeslagen, zodat voeding- en drankresten verdwijnen. Daarna kunnen de scherven omgesmolten worden om er weer nieuwe flessen en potten van te maken.

Oud papier en karton

In Nederland zamelen we al driekwart van al het oud papier en karton gescheiden in. Alleen schoon en droog papier kan gerecycled worden. Koffiebekers, bakpapier, drinkpakken en gebruikt keukenpapier horen daarom niet bij het oud papier. Kartonnen dozen, wc-rolletjes, kranten, tijdschriften, folders en eierdozen wel. Een nietje of venster in een envelop verstoren het recycleproces niet. Deze worden er bij het recyclen tussenuit gezeefd. Plastic folie om bijvoorbeeld folders moet wel eerst verwijderd worden.

Van oud papier en karton kan weer nieuw papier en karton worden gemaakt. Maar ook toiletpapier, behang en tissues.

Restafval... of toch niet?

Restafval is het afval dat niet verder gescheiden kan worden voor recycling. Bijvoorbeeld luiers, wegwerpschoonmaakdoekjes, kattenbakvulling, vieze pizzadozen, kapotte wijnglazen en koffiecupjes. Toch blijkt dat van de 170 kilo die we per persoon jaarlijks bij het restafval gooien, slechts 60 kilo echt restafval is. Het is dus echt de moeite waard om goed te kijken in welke afvalbak iets thuishoort. Twijfelt u? Gooi het dan voor de zekerheid bij het restafval.

Restafval wordt in een afvalenergiecentrale verbrand. Hiermee wordt elektriciteit en warmte opgewekt. In sommige centrales kan het pmd-afval voor verbranding er nog uitgehaald worden, ook wel nascheiding genoemd. Maar ook na verbranding kunnen bruikbare metalen nog uit de asresten gehaald worden. Het verbrande restafval wordt uiteindelijk bodem-as. Dit wordt onder andere gebruikt bij het asfalteren van wegen.
​

Afval voorkomen… Nog beter!

Afval scheiden is goed, afval voorkomen is natuurlijk nog beter voor het milieu. Op deze manier bespaart u op grondstoffen en energie. Laat bijvoorbeeld kapotte kleding, speelgoed of elektrische apparaten maken. Voorkom voedselverspilling. Vul uw eigen flesje water bij. Kijk eens wat vaker op internet of in de kringloopwinkel en deel of leen spullen die u slechts een paar keer per jaar nodig hebt.

Meer informatie?

Wilt u meer informatie over het scheiden van uw afval? Of wilt u weten hoe wij u kunnen helpen bij het het verduurzamen van uw organisatie? Bijvoorbeeld door het recyclen van uw gebruikte werkkleding en -schoenen? Neem contact op met onze Customer Solution Specialisten. Wij helpen u graag verder.